συνεργάτες εξέτασαν τις επιδράσεις της συμπληρωματικής χορήγησης κουρκουμίνης από το στόμα στο οξειδωτικό στρες, τη φλεγμονή, τη μυϊκή βλάβη και τον μυϊκό πόνο μετά από σωματική άσκηση. 

Δεκαεννέα άντρες συμμετείχαν σε μια τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο κλινική μελέτη, για να εξεταστούν τα αποτελέσματα της συμπληρωματικής χορήγησης κουρκουμίνης (1,5 g/ημέρα) σε σύγκριση με ένα εικονικό φάρμακο μετά από ένα βλαπτικό για τους μυς πρωτόκολλο από το οξειδωτικό στρες, τη φλεγμονή, τη μυική βλάβη και τους μυικούς πόνους.

Οι συμμετέχοντες τυχαιοποιήθηκαν σε δύο ομάδες, ομάδα κουρκουμίνης ή εικονικού φαρμάκου. Το βλαπτικό πρωτόκολλο για τους μυς πραγματοποιήθηκε πριν και μετά τη συμπληρωματική χορήγηση κουρκουμίνης (28 ημέρες). Ελήφθη δείγμα αίματος πριν και μετά την άσκηση και 60 λεπτά, 24 ώρες και 48 ώρες μετά την άσκηση και αναλύθηκε για την ολική αντιοξειδωτική ικανότητα, τα επίπεδα μαλονδιαλδεΰδης, τον παράγοντα νέκρωσης όγκου άλφα (TNF-α), και την κινάση της κρεατίνης (CK). Επιπλέον, μια οπτική αναλογική κλίμακα χρησιμοποιήθηκε σε κάθε δείγμα αίματος για τη μέτρηση του αντιληπτού μυϊκού πόνου.

 Μετά τη συμπληρωματική λήψη κουρκουμίνης βρέθηκε ότι, αυτή αμβλύνει σημαντικά τα επίπεδα κινάσης της κρεατίνης (CK) σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο. Επιπλέον, η κουρκουμίνη είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του μυϊκό πόνου, σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο. Δεν βρέθηκαν διαφορές στην αντιοξειδωτική ικανότητα (TAC) τον , TNF-α ή την μαλονδιαλδεΰδη (MDA). Η κουρκουμίνη μπορεί να μειώσει τη μυϊκή βλάβη και τον αντιληπτό μυϊκό πόνο χωρίς να επηρεάσει αρνητικά μια φυσική φλεγμονώδη απόκριση μετά την άσκηση [1].

Το 2021 ο Fang W, Nasir Y. δημοσίευσαν τα αποτελέσματα της έρευνας που έκαναν στη διεθνή βιβλιογραφία που υπάρχει στις διαδικτυακές βάσεις δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων των PubMed, Google Scholar και Scopus,, που αφορούσε το αποτέλεσμα της συμπληρωματικής χορήγησης κουρκουμίνης στην αποκατάσταση της μυικής βλάβης και της όψιμης εγκατάστασης μυικών πόνων μετά από σωματική άσκηση.

Η μετα-ανάλυση των 10 κλινικών μελετών πληρούσαν τα κριτήρια καταλληλότητας και συμπεριλήφθηκαν στη συγκεντρωτική ανάλυση. Η μετα-ανάλυση έδειξε ότι η λήψη συμπληρωμάτων κουρκουμίνης μείωσε σημαντικά τη δραστηριότητα κινάσης κρεατίνης (CK) ορού, τον μυϊκό πόνο και τη συγκέντρωση TNF-α .

Επίσης, η συμπληρωματική λήψη κουρκουμίνης προκάλεσε σημαντικές βελτιώσεις στη μεγίστη εκούσια συστολή (maximal voluntary contraction, MVC) και στο ρυθμό της κίνησης [range of motion (ROM)], αν και δεν βρέθηκαν σημαντικές αλλαγές των επιπέδων της IL-6 και της IL-8. 

Η ανάλυση δόσης-απόκρισης έδειξε ότι υπάρχει σημαντική μη γραμμική συσχέτιση μεταξύ της ημερήσιας δόσης και του μεγέθους του τελικού αποτελέσματος όσον αφορά τον TNF-α. Η συμπληρωματική χορήγηση κουρκουμίνης μπορεί να βελτιώσει ορισμένες πτυχές όψιμης εγκατάστασης μυαλγίας [ Delayed onset muscle soreness, (DOMS)], συμπεριλαμβανομένης της μυϊκής βλάβης, του μυϊκού πόνου, της φλεγμονής, της μυϊκής δύναμης, και ευελιξία των αρθρώσεων.  Η DOMS), που είναι γνωστή και ως «μυϊκός πυρετός», πρόκειται για μυαλγία που εκδηλώνεται μετά από ασυνήθιστα έντονη μυϊκή άσκηση. Η DOMS οφείλεται σε παροδική μυική βλάβη και φλεγμονή, οι οποίες φαίνεται να πυροδοτούνται από έκκεντρες ασκήσεις [2].

Η κατανάλωση κουρκουμίνης μπορεί να έχει προστατευτική επίδραση έναντι της μυϊκής βλάβης που προκαλείται από την άσκηση (EIMD ) διά μέσου της σταθεροποίησης της κυτταρικής μεμβράνης μέσω της αναστολής του σχηματισμού ελεύθερων ριζών. Τα στοιχεία που υποστηρίζουν τον προστατευτικό ρόλο της κουρκουμίνης μετά από σωματική δραστηριότητα που προκάλεσε μυϊκό τραυματισμό στους ανθρώπους, ωστόσο, είναι ασυνεπή.

Η κουρκουμίνη είναι γνωστό ότι έχει ισχυρά αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα. Είναι γνωστόν ότι η άμεση ληψη συμπληρωματικής κουρκουμίνης μειώνει την έκκεντρη μυϊκή βλάβη που προκαλείται από την σωματική άσκηση. 

Μια έκκεντρη (επιμήκυνση) μυϊκή συστολή  συμβαίνει όταν μια δύναμη που εφαρμόζεται στον μυ υπερβαίνει τη στιγμιαία δύναμη που παράγεται από τον ίδιο τον μυ, με αποτέλεσμα την αναγκαστική επιμήκυνση του συστήματος μυός-τενόντων κατά τη συστολή [3].

Οι κινήσεις που χρησιμοποιούν εκκεντρικές συστολές περιλαμβάνουν το περπάτημα από τις σκάλες, το τρέξιμο στην κατηφόρα, το κατέβασμα βαρών και την καθοδική κίνηση των βαθέων καθισμάτων (squats), push-ups ή pull-ups .

Σε μια μελέτη που είχε ως στόχο να εξετάσει ποια είναι η καλύτερη χρονική φάση λήψης από το στόμα της κουρκουμίνης (πριν ή μετά την άσκηση) και αφορούσε τις αλλαγές των δεικτών μυϊκής βλάβης μετά από εκκεντρική άσκηση βρέθηκε ότι, η λήψη κουρκουμίνης από το στόμα μετά την άσκηση είχε πιο ευεργετική επίδραση στην άμβλυνση του μυϊκού πόνου, συγκριτικά με τη λήψη κουρκουμίνης πριν από την άσκηση.

Στους ασκούμενους που έκαναν ισοκινητικές έκκεντρες συστολές των καμπτήρων μυών του αγκώνα, χρησιμοποιώντας ισοκινητικό δυναμόμετρο και πήραν μετά την άσκηση κουρκουμίνη από το στόμα είχαν συχνότητα της κίνησης υψηλότερη στις την 3-4 ημέρα μετά την άσκηση και ο μυϊκός πόνος ήταν χαμηλότερος στις 3 ημέρες μετά την άσκηση σε σύγκριση με την ομάδα ατόμων που δεν τους χορηγήθηκε κουρκουμίνη.

Αυτά τα αποτελέσματά μας υποδηλώνουν ότι η λήψη κουρκουμίνης από το στόμα μετά την άσκηση έχει πιο ευεργετική επίδραση στην άμβλυνση του μυϊκού πόνου [4].

Επιλογή του κατάλληλου συμπληρώματος κουρκουμίνης

H αντιφλεγμονώδης δράση της κουρκουμίνης είναι αναμφισβήτητη, εφόσον αυτή απορροφηθεί από το έντερο και εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος. Η χορήγηση απλής σκόνης κουρκουμίνης για να προκαλέσει αντιφλεγμονώδη δράση πρέπει να ληφθεί σε ημερήσια δόση των 8-12 γραμμαρίων. Όμως αυτή η δοσολογία δύσκολα γίνεται ανεκτή από το πεπτικό σύστημα. Έγιναν προσπάθειες συγχορήγησης κουρκουμίνης μαζί με πιπερίνη.

Πράγματι η πιπερίνη μπορεί να αυξήσει την απορροφητικότητα της κουρκουμίνης κατά 2000%. Όμως και αυτό το ποσοστό αύξησης θεωρείται ανεπαρκές και χρειάζεται να χορηγηθούν πολύ μεγάλες δόσεις κουρκουμίνης που δεν είναι ανεκτές από τους ασθενείς. Ευτυχώς με τις πρόσφατες εξελίξεις της νανοτεχνολογίας έχουν επινοηθεί νέες μορφές κουρκουμίνης, που βελτιώνουν σημαντικά τόσο την απορρόφηση, όσο και τη βιοδιαθεσιμότητα της κουρκουμίνης [5].

Στους τρόπους αυτούς περιλαμβάνονται τα νανοσωματίδια κουρκουμίνης, που έχουν σχεδιαστεί κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να βελτιώνεται η βιοδιαθεσιμότητα της κουρκουμίνης, που ενώ δεν περιέχει τη διάσπαση και τον περαιτέρω μεταβολισμό, εν τούτοις διαθέτουν ενισχυμένες στοχευτικές ικανότητες [6].

Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί ποικίλοι τύποι νανοσωματιδίων κουρκουμίνης, που είναι κατάλληλα για την αντιμετώπισης της φλεγμονής, όπως τα πολυμερή νανοσωματίδια, λιποσώμια, νανοσωματίδια συμπαγούς λιπιδίου, συνεζευγμένα πολυμερή και τα μικκύλια.

Από όλες αυτές τις μορφές κουρκουμίνης που έχουν επινοηθεί μέχρι σήμερα, η υγρή μικκυλιακή κουρκουμίνη NovaSol®Curcumin, που κυκλοφορεί, ως συμπλήρωμα διατροφής με την ονομασία Curcugkel, επιδεικνύει απορροφητικότητα και βιοδιαθεσιμότητα κατά 18.500%, μεγαλύτερη από την απλή σκόνη κουρκουμίνης [7]. Μία δε κάψουλα Curcugkel ισοδυναμεί με 16 κάψουλες απλής σκόνης κουρκουμίνης.

Η δοσολογία του Curcugkel είναι συνήθως μια κάψουλα ημερησίως, αλλά τροποποιείται ανάλογα με την παθολογική αιτία, για την οποία χορηγείται. Η συμπληρωματική καθημερινή λήψη κουρκουμίνης (Curcugkel) μπορεί να μειώσει την υποκειμενική αντίληψη της έντασης του μυϊκού πόνου, να αυξήσει την αντιοξειδωτική ικανότητα και να μειώσει τη δραστηριότητα της κρεατίνης κινάσης (CK), πράγμα που μειώνει τη μυϊκή βλάβη όταν καταναλώνεται μετά την άσκηση. 

Η κατανάλωση κουρκουμίνης (Curcugkel) βελτιώνει επίσης την απόδοση των μυών και έχει ένα αντιφλεγμονώδες αποτέλεσμα, μειώνοντας την παραγωγή προφλεγμονωδών κυτοκινών, συμπεριλαμβανομένων του TNF, IL-6 και IL-8. 

Η κουρκουμίνη μπορεί επίσης να βελτιώσει την οξειδωτική ικανότητα χωρίς να παρεμποδίζει τις προσαρμογές της προπόνησης σε μη εκπαιδευμένα ή γυμνασμένα άτομα.  Συνιστάται η λήψη μιας κάψουλας ημερησίως αμέσως μετά τη σωματική άσκηση.

Βιβλιογραφική τεκμηρίωση

1.Steven A Basham Ms, Hunter S Waldman PhD, Ben M Krings PhD, John Lamberth PhD, JohnEric W Smith PhD, Matthew J McAllister PhD. Effect of Curcumin Supplementation on Exercise-Induced Oxidative Stress, Inflammation, Muscle Damage, and Muscle Soreness. J Diet Suppl. 2020;17(4):401-414

2. Fang W, Nasir. The effect of curcumin supplementation on recovery following exercise-induced muscle damage and delayed-onset muscle soreness: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Y. Phytother Res. 2021 Apr;35(4):1768-1781.

3.Stéphanie Hody, Jean-Louis Croisier, Thierry Bury, Bernard Rogister, and Pierre Leprince. Eccentric Muscle Contractions: Risks and Benefits. Front Physiol. 2019; 10: 536.

4.Yoko Tanabe , Kentaro Chino, Hiroyuki Sagayama, Hyun Jin Lee, Hitomi Ozawa, Seiji Maeda , Hideyuki Takahashi. Effective Timing of Curcumin Ingestion to Attenuate Eccentric Exercise-Induced Muscle Soreness in Men. J Nutr Sci Vitaminol (Tokyo). 2019;65(1):82-89.

5.Patil VM, Das S, Balasubramanian K. Quantum Chemical and Docking Insights into Bioavailability Enhancement of Curcumin by Piperine in Pepper. J Phys Chem A. 2016 May 26; 120(20):3643-53.[PubMed]

6.Pandit RS, Gaikwad SC, Agarkar GA, Gade AK, Rai M. Curcumin nanoparticles: physico-chemical fabrication and its in vitro efficacy against human pathogens.3 Biotech. 2015 Dec; 5(6):991-997. [PubMed]

7.Schiborr C, Kocher A, Behnam D, Jandasek J, Toelstede S, Frank J. The oral bioavailability of curcumin from micronized powder and liquid micelles is significantly increased in healthy humans and differs between sexes. Mol Nutr Food Res. 2014 Mar;58(3):516-27. doi: 10.1002/mnfr.201300724. Epub 2014 Jan 9.