O συμπληρωματικός ρόλος της κουρκουμίνης στη θεραπεία της σχιζοφρένιας©

Υπό του Δρ. Δημητρίου Ν. Γκέλη - MD, ORL, DDS, PhD, Medical Life Coach, Αικατερίνης Γκέλη - MD Ιατρός Ακτινολόγος

Curcugkel: Μπορείτε να αγοράσετε το προϊόν, online, μέσω της ιστοσελίδας pharmagel.gr ακολουθώντας τον παρακάτω σύνδεσμο:

Αγορά Curcugkel




Η σχιζοφρένεια είναι μια ψυχική διαταραχή που εκδηλώνεται με θετικά και αρνητικά συμπτώματα. Θετικά συμπτώματα είναι οι παραισθήσεις (ψευδείς πεποιθήσεις), ψευδαισθήσεις(το να βλέπει κανείς, να ακούει, να γεύεται, να μυρίζει ή να νιώθει κάτι
Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης   Ιατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών
        Αικατερίνη Γκέλη            Ιατρός, Ακτινοδιαγνώστρια
που στην πραγματικότητα δεν υπάρχει), η αποοδιοργανωμένη σκέψη (λόγος), εξαιρετικά αποδιοργανωμένη ή μη φυσιολογική κινητική συμπεριφορά.
 
Tα κυριότερα αρνητικά συμπτώματα της σχιζοφρένιας είναι μια φαινομενική έλλειψη ενδιαφέροντος για τον κόσμο, μη επιθυμία αλληλεπίδρασης με άλλους ανθρώπους (κοινωνική απόσυρση), αδυναμία αίσθησης ή έκφρασης ευχαρίστησης (ανηδονία), αδυναμία αυθόρμητης δράσης, μειωμένη αίσθηση σκοπού, έλλειψη κινήτρων, αποφυγή ομιλίας, επιπέδωση του συναισθήματος).
 
Τα αρνητικά συμπτώματα της σχιζοφρένειας, που συχνά εμφανίζονται νωρίτερα από οποιοδήποτε άλλο σύμπτωμα, είναι εμφανή και κλινικά σημαντικά στην πλειοψηφία των ασθενών. Ως αποτέλεσμα, το ενδιαφέρον για τη θεραπεία τους έχει αυξηθεί. Οι ασθενείς που παρουσιάζουν σημαντικά αρνητικά συμπτώματα έχουν χειρότερα λειτουργικά αποτελέσματα από εκείνους χωρίς, με αποτέλεσμα βλάβες στην επαγγελματική, οικιακή και ψυχαγωγική λειτουργία, καθώς και δυσκολίες στις σχέσεις[1].
 
Η εισαγωγή παλαιών και νέων γενεών αντιψυχωσικών φαρμάκων έχουν οδηγήσει σε σημαντικές βελτιώσεις στα θετικά συμπτώματα της σχιζοφρένειας . Ωστόσο, η θεραπεία με φάρμακα που διατίθενται σήμερα δεν οδηγεί σε σημαντικές βελτιώσεις σε αυτό το βασικό συστατικό της σχιζοφρένειας[1].
 
Πρόσφατα, υπήρξαν αρκετές ανοιχτές κλινικές μελέτες σε ανθρώπους με σχιζοφρένια, στους οποίου χορηγήθηκε κουρκουμίνη. Η κουρκουμίνη είναι μια φυσική πολυφαινόλη, που αποτελεί το κύριο δραστικό συστατικό της σκόνης του αποξηραμένου ριζώματος του φυτού κουρκουμας. Η κουρκουμίνη έχει μια ποικιλία φαρμακολογικών δράσεων, συμπεριλαμβανομένων των αντιοξειδωτικών και νευροπροστατευτικών.
Οι διαθέσιμες προκλινικές μελέτες υποδεικνύουν τη χρησιμότητα της κουρκουμίνης στη βελτίωση των εξωπυραμιδικών και μεταβολικών παρενεργειών, όταν χορηγείται συμπληρωματικά μαζί με αντιψυχωσικά φάρμακα. Η κουρκουμίνη, ως πρόσθετος παράγοντας, φαίνεται πολλά υποσχόμενη να βελτιώσει τα αρνητικά και γνωστικά συμπτώματα της σχιζοφρένειας[2, 3].
Πρόσφατες μελέτες παρείχαν στοιχεία για τον βιοδραστικό ρόλο της κουρκουμίνης στην πρόληψη και τη θεραπεία διαφόρων ασθενειών που σχετίζονται με το κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ), συμπεριλαμβανομένων της νόσου του Πάρκινσον[4], νόσου του Αλτσχάιμερ[5], της σχιζοφρένειας και της νεοπλασίας του γλοιώματος[6].
Πιο πρόσφατες θεωρίες επικεντρώνονται σε συγκεκριμένες διαταραχές των ενδονευρώνων του εγκεφάλου,, δυσλειτουργίες στο ανοσοποιητικό σύστημα, ανωμαλίες στο σχηματισμό μυελίνης και αυξημένο οξειδωτικό στρες που οδηγούν σε αλλοιώσεις στη δομή του εγκεφάλου.
Η μειωμένη ντοπαμινεργική δραστηριότητα και ο αυξημένος μεταβολισμός των φωσφολιπιδίων στον προμετωπιαίο φλοιό μπορεί να εμπλέκονται στη σχιζοφρένεια[6].
 
Η κουρκουμίνη έχει σημαντικές θεραπευτικές ιδιότητες, όπως αντιοξειδωτικές, αντι-μεταλλαξιογόνες, αντιπολλαπλασιαστικές, αντιφλεγμονώδεις, αντιαγγειογενετικές και αντιμικροβιακές και νευροπροστατευτικές. Παρά το γεγονός ότι έχουν αποδειχτεί οι νευροπροστατευτικές ιδιότητες της κουρκουμίνης, εν τούτοις αυτές δεν μπορούν να εξηγηθούv, αφού η απλή σκόνη κουρκουμίνης είναι δυσαπορρόφητη από το έντερο παρουσιάζει κακή βιοδιαθεσιμότητα.
 
Η κουρκουμίνη για να δράσει νευροπροστατευτικά στους ανθρώπους πρέπει να χορηγείται καθημερινά από το στόμα, υψηλές δόσεις (12 g/ημέρα). Οι κύριοι λόγοι που συμβάλλουν στα χαμηλά επίπεδα κουρκουμίνης στο πλάσμα και στους ιστούς φαίνεται να οφείλονται στην κακή απορρόφηση, στον γρήγορο μεταβολισμό και στην ταχεία συστηματική αποβολή[7].
 
Παρά ταύτα, είναι πιθανό η κουρκουμίνη να ασκεί άμεσες ρυθμιστικές επιδράσεις κυρίως στο γαστρεντερικό σωλήνα, όταν υπάρχουν υψηλές συγκεντρώσεις κουρκουμίνης μετά από χορήγηση της από το στόμα.
Παρά την περιορισμένη βιοδιαθεσιμότητα της κουρκουμίνης, μια νέα υπόθεση εργασίας που θα μπορούσε να εξηγήσει τον νευροπροστατευτικό ρόλο της από την έμμεση δράση της κουρκουμίνης στο κεντρικό νευρικό σύστημα, επηρεάζοντας τον «άξονα του μικροβιώματος-εντέρου-εγκεφάλου», που είναι ένα περίπλοκο αμφίδρομο σύστημα, στο οποίο το μικροβίωμα και τα προϊόντα του   αντιπροσωπεύουν έναν παράγοντα που διατηρεί και καθορίζει την «υγεία» του εγκεφάλου.
Ενδιαφέρον είναι ότι η κουρκουμίνη και οι μεταβολίτες της θα μπορούσαν να δράσουν επωφελώς, αποκαθιστώντας τη δυσβίωση του εντερικού μικροβιώματος. Αντιστρόφως, η κουρκουμίνη υφίσταται βακτηριακές ενζυματικές τροποποιήσεις όταν βρίσκεται στο έντερο, δημιουργώντας περισσότερους φαρμακολογικά δραστικούς μεταβολίτες, από αυτή την ίδια την κουρκουμίνη. Αυτές οι αμοιβαίες αλληλεπιδράσεις επιτρέπουν τη διατήρηση των κατάλληλων φυσιολογικών λειτουργιών του ατόμου[8].

Από τις πιο ευαπορρόφητες μορφές κουρκουμίνης είναι η μικκυλιακή κουρκουμίνη. Η  ικανότητα της μικκυλιακής κουρκουμίνης να περνά τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό (Ανατομολειτουργικός μηχανισμός που εμποδίζει την είσοδο πολλών χημικών ουσιών στον εγκέφαλο) εγείρει νέες ελπίδες για τη δημιουργία νευροπροστασίας. Έτσι η κουρκουμίνη μπορεί να βελτιώσει και να αποτρέψει περαιτέρω πιθανές νευρολογικές διαταραχές και διαταραχές συμπεριφοράς σε ασθενείς με σχιζοφρένεια.

Η κουρκουμίνη μειώνει τις παρενέργειες των νευροληπτικών φαρμάκων (αντιψυχωτικά φάρμακα) και διατηρεί την ομοιόσταση των λιπιδίων. Η κουρκουμίνη αυξάνει το επίπεδο του νευροτροφικού παράγοντα που προέρχεται από τον εγκέφαλο και βελτιώνει τις διαταραχές της υπερκινητικής κίνησης. Επίσης, μπορεί να λειτουργήσει ως πρόσθετος μηχανισμός αντιμετώπισης για τη διατήρηση της ακεραιότητας των κυττάρων και την άμυνα έναντι της βλάβης από ελεύθερες ρίζες. Έτσι φαίνεται να έχει θεραπευτικές δυνατότητες για βελτίωση της σχιζοφρένειας[9].
 
Η σχιζοφρένεια είναι μια ψυχιατρική διαταραχή που σχετίζεται με μια ανώμαλη λειτουργική σύζευξη μεταξύ του ιππόκαμπου και του προμετωπιαίου φλοιού που μπορεί να είναι κρίσιμη για τη γνωστική δυσλειτουργία. Μελέτες σε ζώα έχουν υποστηρίξει την υπόθεση ότι η κουρκουμίνη θα μπορούσε να βελτιώσει τη γνωστική λειτουργία και να ενισχύσει τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό της οδοντωτής έλικας[10]. Όσον αφορά τη σχέση της κουρκουμίνης με τους όγκους του εγκεφάλου και συγκεκριμένα τα γλοιώματα, η αντινεοπλασματική δράση της κουρκουμίνης βασίζεται στην αναστολή της κυτταρικής ανάπτυξης, προάγοντας την απόπτωση ή την αυτοφαγία και αποτρέποντας την αγγειογένεση[10].
 
Ωστόσο, ένα από τα κύρια εμπόδια για την εφαρμογή της κουρκουμίνης στους ασθενείς είναι η χαμηλή βιοδιαθεσιμότητά της. Στις ενδοκρανιακές βλάβες, η απλή κουρκουμίνη έχει προβλήματα να διασχίσει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό. Επί του παρόντος, τα συστήματα χορήγησης φαρμάκων που βασίζονται σε νανοδομές, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι μικκυλιακές δομές ανοίγουν έναν νέο ορίζοντα για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος. Η βιοδιαθεσιμότητα και η αποτελεσματική απελευθέρωση της κουρκουμίνης μπορεί να γίνει δυνατή με τη μορφή νανοκουρκουμίνης.
Μορφή νανοκουρκουμίνης είναι η μικκυλιακή κουρκουμίνη Νovasol®Curcumin που κυκλοφορεί στην Ελλάδα ως συμπληρωμα διατροφής με την εμπορική ονομασία Curcugkel. H μικκυλιακή κουρκουμίνη (Curcugkel)   διατηρεί τις ιδιότητες της κουρκουμίνης και μπορεί να διαπεράσει τον αιματεγκεφαλικό φραγμό και να εισέλθει στον εγκέφαλο, καθώς και άλλους ιστούς με παθολογία[6].
 
Πως ξεπεράστηκε το πρόβλημα της πτωχής απορρόφησης και βιοδιαθεσιμότητας κουρκουμίνης
Ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός (AΙΦ) μεταξύ του αίματος και του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ) είναι σε θέση να ασκήσει τη φυσιολογική λειτουργία της ρύθμισης της ανταλλαγής μορίων, της κυτταρικής διήθησης και της ιοντικής ομοιόστασης, διατηρώντας έτσι το μικροπεριβάλλον του εγκεφάλου και προστατεύοντας το ΚΝΣ από κυκλοφορούντες τοξίνες ή παθογόνα[11].
 
Είναι γνωστό ότι ο αιματεγκεφαλικός φραγμός αποτελείται από ενδοθηλιακά κύτταρα, τα οποία λειτουργούν ως προστατευτική ασπίδα, περιορίζοντας την είσοδο ουσιών στον εγκέφαλο. Επιτρέπει όμως την είσοδο στον εγκέφαλο μορίων  με υψηλή διαλυτότητα στα λιπίδια και χαμηλό μοριακό βάρος.
Η κακή διείσδυση της απλής κουρκουμίνης μέσω του AΙΦ στον εγκέφαλο, σε συνδυασμό με τις χημικές-φυσικές της ιδιότητες της, θέτουν σημαντικούς περιορισμούς για τη χρήση της σε παθολογίες του εγκεφάλου[12].
 
Ένας αριθμός μελετών έχει διεξαχθεί για να προσδιοριστεί, τόσο η σύνθεση της κουρκουμίνης για χρήση στον εγκέφαλο, όσο και η κατανομή της στον εγκέφαλο. Σε αυτό το πλαίσιο, μια μελέτη συνέκρινε την κατανομή της συμβατικής απλής κουρκουμίνης με αυτή της κουρκουμίνης που είναι ενθυλακωμένη σε νανοσωματίδια πολυγαλακτικού συν-γλυκολικού οξέος (PLGA) στον εγκέφαλο, αναφέροντας ότι τα νανοσκευάσματα κουρκουμίνης συγκεντρώθηκαν περισσότερο στον εγκεφαλικό φλοιό και στον ιππόκαμπο και είχαν μεγαλύτερο χρόνο κατακράτησης[13].
Χορηγώντας κουρκουμίνη με πιπερίνη αυξάνει η βιοδιαθεσιμότητα της κουρκουμίνης κατά 20 φορές ή 2000%[14].
Όμως, μέχρι σήμερα η πιο ευαπορρόφητη και βιοδιαθέσιμη μορφή κουρκουμίνης, που κυκλοφορεί στην αγορά είναι η υγροποιημένη μικκυλιακή κουρκουμίνη ΝοvaSOL®Curcumin, που φέρεται υπό μορφή καψουλών με την ονομασία Curcugkel, η οποία έχει 185 φορές ή 18.500% μεγαλύτερη βιοδιαθεσιμότητα από την απλή σκόνη φυσικής κουρκουμίνης[15].
Οι κάψουλες του Curcugkel, που κυκλοφορούν στην Ελλάδα έλυσε αυτό το πρόβλημα της ανάγκης λήψης μεγάλων δόσεων φυσικής κουρκουμίνης (8-12 γραμμάρια ημερησίως) προκειμένου η κουρκουμίνη να επιδείξει τα ευεργετικά αποτελέσματά της για την υγεία.
Η δοσολογία του Curcugkel στη σχιζοφρένια είναι δύο κάψουλες ημερησίως, μετά το φαγητό ή ανάλογα με την περίπτωση τη δόση την καθορίζει ο θεράπων ιατρός.  



Βιβλιογραφικήτεκμηρίωση

1.Marder SR, Umbricht D. Negative symptoms in schizophrenia: Newly emerging measurements, pathways, and treatments. Schizophr Res. 2023 Aug;258:71-77.

2.Kotha RR, Luthria DL. Curcumin: Biological, Pharmaceutical, Nutraceutical, and Analytical Aspects. Molecules. 2019 Aug 13;24(16):2930.

3.Damodharan Dinakaran, Vanteemar S Sreeraj, Ganesan Venkatasubramanian. Role of Curcumin in the Management of Schizophrenia: A Narrative Review. Indian J Psychol Med. 2022 Mar;44(2):107-113.

4.Jin T, Zhang Y, Botchway BOA, Zhang J, Fan R, Zhang Y, Liu X. Curcumin can improve Parkinson's disease via activating BDNF/PI3k/Akt signaling pathways. Food Chem Toxicol. 2022 Jun;164:113091.

5.Mengxi Tang, Changiz Taghibiglou.The Mechanisms of Action of Curcumin in Alzheimer's Disease. J Alzheimers Dis. 2017;58(4):1003-1016.

6. Bulnes S, Picó-Gallardo M, Bengoetxea H, Lafuente JV. Effects of curcumin nanodelivery on schizophrenia and glioblastoma. Int Rev Neurobiol. 2023;171:163-203.

7.Preetha Anand, Ajaikumar B Kunnumakkara, Robert A Newman, Bharat B Aggarwal. Bioavailability of curcumin: problems and promises. Mol Pharm. 2007 Nov-Dec;4(6):807-18.

8.Francesco Di Meo, Sabrina Margarucci, Umberto Galderisi, Stefania Crispi, Gianfranco Peluso. . Curcumin, Gut Microbiota, and Neuroprotection. Nutrients. 2019 Oct 11;11(10):2426.

9.Reyhaneh Rabiee, Saeedeh Hosseini Hooshiar, Amir Ghaderi, Sadegh Jafarnejad. Schizophrenia, Curcumin and Minimizing Side Effects of Antipsychotic Drugs: Possible Mechanisms. Neurochem Res. 2023 Mar;48(3):713-724.

10.Bhandarkar SS, Arbiser JL. Curcumin as an inhibitor of angiogenesis. Adv Exp Med Biol. 2007;595:185-95.

11. Abbott N.J., Patabendige A.A.K., Dolman D.E.M., Yusof S.R., Begley D.J. Structure and function of the blood-brain barrier. Neurobiol. Dis. 2010;37:13–25.

12. Yavarpour-Bali H., Ghasemi-Kasman M., Pirzadeh M. Curcumin-loaded nanoparticles: A novel therapeutic strat-egy in treatment of central nervous system disorders. Int. J. Nanomed. 2019;14:4449–4460.

13. Tsai Y.M., Chien C.F., Lin L.C., Tsai T.H. Curcumin and its nano-formulation: The kinetics of tissue distribution and bloodbrain barrier penetration. Int. J. Pharm. 2011;416:331–338.

14.G Shoba, D Joy, T Joseph, M Majeed, R Rajendran, P S Srinivas. Influence of piperine on the pharmacokinetics of curcumin in animals and human volunteers. Planta Med. 1998 May;64(4):353-6.

15. Schiborr C1, Kocher A, Behnam D, Jandasek J, Toelstede S, Frank J. The oral bioavailability of curcumin from micronized powder and liquid micelles is significantly increased inhealthy humans and differs between sexes. Mol Nutr Food Res. 2014 Mar;58(3):516-27.




Τα αναγραφόμενα στο παραπάνω άρθρο είναι  επιστημονική ενημέρωση των ιατρών και των λοιπών επιστημόνων υγείας και δεν αποτελούν μέσα διάγνωσης ή αντιμετώπισης ή πρόληψης ασθενειών, ούτε αποτελούν ιατρική συμβουλή για ασθενείς. Την ευθύνη της διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψης των ασθενειών τις έχει μόνον ο θεράπων ιατρός του κάθε ασθενούς, αφού πρώτα κάνει προσεκτικά ακριβή διάγνωση. Γιαυτό συνιστάται η αποφυγή της αυθαίρετης εφαρμογής ιατρικών πληροφοριών από μη ιατρούς. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι φάρμακα, αλλά χορηγούνται συμπληρωματικά με τις αποδεκτές υπό της ιατρικής επιστήμης θεραπείες ή θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, υπό ιατρική καθοδήγηση,  παρακολούθηση και ευθύνη.



Δήλωση: Η ιστοσελίδα www.curcumin.gr έχει βασιστεί στις ιατρικές γνώσεις και απόψεις του  Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη, οι οποίες είναι πάντοτε βιβλιογραφικά τεκμηριωμένες. Κάθε πληροφορία της ιστοσελίδας www.curcumin.gr δεν μπορεί να υποκαταστήσει την προσωπική σχέση οποιουδήποτε με το γιατρό του, ούτε αποτελεί ιατρική συμβουλή. Σκοπός του Δρ Γκέλη με την ιστοσελίδα www.curcumin.gr είναι να μοιραστεί τις γνώσεις και ιατρικές εμπειρίες του με όλους όσους επιθυμούν να διευρύνουν την ιατρική τους πληροφόρηση και να ενημερωθούν για θέματα διατήρησης της υγείας, του καλώς έχειν και προληπτικής ιατρικής.



Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.












  Ο συγγραφέας του παραπάνω άρθρου, Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης, δημιουργός του curcumin.gr, σας ευχαριστεί που αφιερώσατε τον πολύτιμο χρόνο σας, για να διαβάσετε το παρόν άρθρο. Αν θα θέλατε να λαμβάνετε την ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ του Δρ Δ.Ν.Γκέλη μπορείτε να εγγραφείτε στα ενημερωτικά μας email στέλνωντας μας τη διεύθυνση του ηλεκτρονικού σας ταχυδρομειου, μέσω της παρακάτω φόρμας.